کاهش ریسک سانحه طبیعی سیل در مناطق روستایی با تاکید بر ظرفیت های محلی. ( مطالعه موردی: شهرستان کلاله)

سیاره زمین به عنوان مکان زندگی و فعالیت جوامع انسانی یک محیط مخاطره آمیز توصیف شده است که در آن وقوع مخاطرات طبیعی (نظیر سیل، زلزله، توفان و گردباد و...) و به تبع آن بروز سوانح طبیعی، در اغلب موارد تأثیرات بسیار مخربی را بر روی سکونتگاههای انسانی بجا گذاشته و خسارات و تلفات اجتماعی و اقتصادی متعددی را بر جوامع تحمیل کرده است، در این بین جوامع روستایی به دلیل ارتباط تنگاتنگ با محیط طبیعی بیشترین اثرات را از سوانح طبیعی می بینند. در تحقیق حاضر به بررسی ظرفیت های محلی در کاهش ریسک سانحه طبیعی سیل در مناطق روستایی شهرستان کلاله پرداخته شده است. پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری در دو سطح تحلیل سکونتگاه های روستایی (مسئولان محلی از قبیل اعضای شورای اسلامی و دهیاری) و خانوار استوار است که با استفاده از روش نمونه گیری کوکران در سطح سکونتگاهای روستایی 30 روستا و در سطح خانوار 242 مورد به عنوان نمونه انتخاب شده است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات هم با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و توزیع فراوانی) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، آزمون tتک نمونه ای، فریدمن، تحلیل واریانس، رگرسیون چند معیاره و تحلیل خوشه ای و تحلیل مسیر) صورت گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که ظرفیت های محلی هم در سکونتگاه ها و هم در سطح خانوار در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی- محیطی، نهادی در منطقه مورد مطالعه بالاتر از حد متوسط می باشد. در این بین در سطح سکونتگاه های روستایی افزایش ظرفیت اقتصادی دارای بیشترین اثر در کاهش ریسک سانحه سیل دارد در سطح خانوار نیز ظرفیت کالبدی- محیطی بیشترین اثر را در کاهش ریسک سیل در منطقه مورد مطالعه دارد بررسی بین توسعه و آسیب پذیری هم نشان می دهد که روستاهای با آسیب پذیری زیاد از لحاظ توسعه در سطح پایین تری قرار گرفته اند.